Szlakiem kościółków drewnianych – obiektów UNESCO Małopolski i Podkarpacia.

Wycieczka autokarowa na trasie 9 obiektów UNESCO Małopolski i Podkarpacia nie doszła do skutku z uwagi na małą ilość chętnych. Zastąpiła ją wycieczka samochodem Józefa Adamaszka na trasie jednodniowej okrojonej do 6 obiektów UNESCO – samych drewnianych kościółków z udziałem pięciu osób. Przejechaliśmy ok.800 km, więcej niż było planowane, przyczyniło się do tego dziwne zachowanie GPS na podkarpackich drogach, zajęło to 18 godz., tym większe brawa i słowa uznania dla kierującego.

Odwiedziliśmy następujące kościółki drewniane wpisane na listę dziedzictwa światowego UNESCO:


Dębno Podhalańskie – z XV w., polichromia na drewnie w 33 wariantach kolorystycznych, ołtarz główny: tryptyk – jeden z najcenniejszych zabytków malarstwa tablicowego, w prezbiterium cymbałki – jedyne w Polsce (5 na świecie), wydają dźwięki odwrotnie niż normalne. Na łuku tęczy krucyfiks Chrystusa z 1380r. Na ścianie chorągiew Jana III Sobieskiego.
Te zabytki pokazywał nam ks. Józef Milan – miejscowy proboszcz, autor ciekawego przewodnika po tym kościółku , który jest kościołem parafialnym dla 800 mieszkańców tej miejscowości, położonej kilkanaście km za Nowym Targiem przy drodze na Nowy Sącz.


Sękowa k. Gorlic – perła Beskidu Niskiego z ok. 1520r., kościół zniszczony przez wojska austro – węgierskie w czasie I wojny światowej. Ołtarz główny z XVII w., Chrzcielnica z 1522 r. i droga krzyżowa z XVII w.


Binarowa – gm. Biecz – kościół w remoncie po powodzi, ale już udostępniony do zwiedzania, bez części eksponatów przeniesionych na czas remontu. Piękna dekoracja malarska na ścianach i suficie. Wysłuchaliśmy ciekawej prelekcji o kościółku wygłoszonej przez sympatyczną przewodniczkę.


Lipnica Murowana – pow. Bochnia – czwarty i ostatni kościółek UNESCO Małopolski. Mała wieś licząca 900 mieszkańców może poszczycić się dwoma świętymi: Szymonem z Lipnicy i Urszulą Ledóchowską oraz błogosławioną Marią Teresą – siostrą Urszuli.
W miejscowości znajdują się trzy kościoły. Obiekt UNESCO położony jest na cmentarzu . Najcenniejszy zabytek to ołtarz św. Leonarda z 1500r. – obecnie po kradzieży kopia, odzyskany oryginał znajduje się w muzeum w Tarnowie.


Haczów – pow. Brzozów – największy i jeden z najstarszych zrębowy kościół gotycki (XIV w.) nie tylko w Polsce ale i w skali światowej. Koryto Wisłoka przesunięto o 40m, by kościół nie zjeżdżał ze skarpy. Razem z kościołem parafialnym tworzy Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej , której 500-letnia figurka otrzymała korony od Jana Pawła II w 1997 r. w Krośnie.


Blizne gm. Jasienica Rosielna – pow. Brzozów – styl gotycki z z połowy XV w., bezcenne polichromie, cudowna figurka Matki Bożej Królowej Pełnej Łask z 1500 r.

Dodatkowo z inicjatywy Józefa zwiedzono piękną łemkowską Cerkwię greckokatolicką w Owczarach k. Gorlic.


tekst Stefan Mehlich
foto Józef Adamaszek